Alice Miller is ervan overtuigd dat persoonlijke problematiek de oorzaak heeft in de eerste kinderjaren. Ze schrijft hier gedreven over, in niet al te eenvoudige maar ook niet te wetenschappelijke taal.
Alice heeft zelfs het idee dat de meeste psychotherapeuten (en anderen in vergelijkbare beroepen) zelf nog een appeltje te schillen hebben met hun eigen verleden. Ze schrijft dat het typerend is voor mensen met een helpend beroep, dat ze een bepaalde achtergrond hebben vanuit hun kindertijd: ze hebben emotioneel onzekere ouders gehad, die hun vastigheid ontleenden aan het kind (die onzekerheid kan verborgen zijn gebleven achter een harde, autoritaire buitenkant. Het kind in kwestie voelde de behoefte van de ouder(s) intuïtief aan en ging zich zo gedragen dat het de goedkeuring ('liefde') van de ouders kreeg. Zijn leven had zin omdat hij in een behoefte voorzag, en zo ontwikkelde het kind zich tot luisteraar, vertrouweling, raadgever en steunpilaar. Alice vindt het geen wonder dat zulke kinderen later vaak psychotherapeut worden. Niet zelden is het zo dat zulke mensen bij hun cliënten zoeken wat ze zelf (onbewust) in hun kindertijd hebben gemist.
Behalve dat Alice schrijft over hulpverleners in het bijzonder, geeft haar boek enorm veel achtergrondinzicht over de mens in het algemeen. Ik vind het nog steeds lastig om het allemaal helemaal te bevatten, maar hoe meer ik me hierin verdiep, hoe meer begrip ik krijg voor het gedrag van mensen, of ze nu in de extreem toegevende rol schieten (codependency), of in het zich wanhopig vasthouden aan hun kwaliteiten op een eisende manier. Dit wordt door Alice grootheidswaan genoemd en wat is dat anders dan narcisme?
Met "begrip krijgen voor het gedrag" bedoel ik uiteraard niet dat ik het daarmee goedkeur. Dat kan ik niet vaak genoeg zeggen. Ik bedoel dat ik begrijp hoe het werkt, hoe het zo komt, en dat er kennelijk een drama aan vooraf is gegaan in het (verre) verleden.
Op een van de eerste bladzijden lees ik: "De verdringing van vroeger ondergane wrede mishandelingen drijft veel mensen er bijvoorbeeld toe het leven van anderen en dat van zichzelf te verwoesten, huizen van buitenlandse burgers in brand te steken, wraak te nemen en dat dan notabene ook nog patriottisme te noemen, teneinde de waarheid voor zichzelf te verbergen en de vertwijfeling van het gemartelde kind niet te voelen".
Is het niet tragisch om te bedenken hoe groot de omvang is van onverwerkt kinderleed? Bij "gewone mensen", maar ook bij de mensen die hen zo graag willen helpen? Nu ik een aardig eindje gevorderd ben in mijn eigen ontwikkeling en inzicht in mijzelf als mens, kom ik inderdaad ook bij de vele hulpverleners die er aan ons gezin zijn gekoppeld enkelen tegen bij wie op een of andere manier iets speelt, wat verhindert dat ze neutrale en effectieve hulp kunnen bieden. Ik hoop niet dat dit pedant klinkt, het is mijn interpretatie van bepaald gedrag en misschien schrijf ik er later nog wel een keer over.
Wat mij in elk geval echt helpt, is het inzicht in mijzelf zich laten doorontwikkelen. Boeken zoals dit van Alice Miller, maar ook van Marshall Rosenberg e.d. lezen en herlezen. Bij elke keer dat ik me daarin opnieuw verdiep, merk ik dat het inzicht zich dieper nestelt in mijn wezen. En ik vind het ongelooflijk belangrijk om hier zo ver mogelijk in te komen, ter wille van mijzelf, maar net zo goed van mijn kinderen en anderen in mijn omgeving.
Het boek van Alice is er dus op gericht, om ten eerste ons te helpen de ogen te openen voor de ontberingen uit onze kindertijd, zodat we "de onzichtbare en toch zo wrede gevangenis van de kindertijd eindelijk kunnen verlaten en onszelf transformeren van onbewust slachtoffer van het verleden in een verantwoordelijke mens die zijn geschiedenis kent en ermee leeft".
Ik vind het allemaal zó ongelooflijk boeiend....
Geen opmerkingen:
Een reactie posten